Feromoni

Ponašanje pčela u pčelinjem društvu ili zajednici postalo je objašnjivo i mnogo jasnije kad su otkriveni feromoni kod medonosnih pčela. Feromoni su ustvari biohemijske supstance koje matica izlučuje na površini svog tijela. Kad pčele osjete te feromone kod njih se izazivaju posebna ponašanja ili fiziološke reakcije. Feromon matice nazvan još "matičnom supstancom", potiče iz viličnih žlijezda matice. Ovaj feromon ustvari služi da ne bi došlo do gradnje matičnjaka i istovremeno spriječeva povećanje jajnika kod pčela radilica. Ovo se lahko može dokazati ako se matica odstrani iz pčelinje zajednice veoma brzo pčele osjete da nema mladog legla ili jaja i kod nekih pčela radilica počinju da bujaju jajnici i one kasnije postaju lažne matice (ovakvo društvo brzo ugiba ukoliko pčelar ne interveniše).

Intenzitet lučenja feromona kod mladih matica jači je nego kod starih i zato kod društava sa starom maticom dolazi do većeg rojevog nagona nego kod onih sa mladom maticom, zato je potrebno barem svake druge godine mijenjati maticu i uvoditi mladu oplođenu maticu. Svaka matica luči jedinstvene feromone tako da u dvije košnice jedna pored druge razlikuju se feromoni tako da pčele stražarice na ulazu u košnicu mogu da "prepoznaju" pčele iz svoje zajednice i na taj način spriječavaju tuđice i grabež.